Justyn Męczennik urodził się ok. 100 r.n.e, został ścięty między 163 a 167 rokiem. Poniżej jego dwa świadectwa:
Spróbuję cię przekonać, skoro zrozumiałeś Pisma, że to, co mówię jest prawdą, że jest inny Bóg i Pan, poddany Stwórcy wszystkich rzeczy, który bywa też nazywany Aniołem, ponieważ ogłasza On ludziom to wszystko, co Stwórca wszystkich rzeczy – ponad którym nie ma innego Boga – pragnie im oznajmić”. – Justyn Męczennik, Dialog z Żydem Tryfonem, rozdz. 56, w opracowaniu ks. Jarosława Brylowskiego.
Fragment pochodzi z polemiki Justyna z Żydem Tryfonem. Justyn napisał ją w pierwszej połowie II wieku. Choć z jego pism wynika przypisywanie Logosowi bardzo wysokiej pozycji (Pana i Boga), to jednak tchną one widocznym subordynacjonizmem, czego przykład mamy powyżej. Dodatkowo Justyn używa stwierdzenia, które dzisiejszemu trynitarianowi nie przeszłoby przez usta, nazywając Logosa „innym Bogiem” (heteros theos) niż Stwórca wszystkich rzeczy, a ponadto twierdząc, że poza owym Stwórcą (czyli Ojcem) „nie ma innego Boga”. Ta sama myśl Justyna podkreślona jest także w innej jego wypowiedzi:
„Powracając do Pism będę starał się was przekonać, że Ten o którym zostało powiedziane, iż ukazał się Abrahamowi, Jakubowi, Mojżeszowi i napisane, że jest drugim Bogiem od Boga Stwórcy wszechrzeczy, innym co do liczby, lecz nie co do myśli.” – Justyn Męczennik, Dialog z Żydem Tryfonem, redakcja: Krzysztof Trawkowski, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2012, str 220.
Widać więc wyraźnie, że dla Justyna Logos był innym Bogiem (heteros theos), różnym liczbowo od Boga – Stwórcy wszechrzeczy. Z punktu widzenia późniejszych ustaleń soborowych wypowiedzi Justyna są heretyckie, ponieważ w nauce o Trójcy Ojciec i Syn są liczbowo tym samym Bogiem. W Pismach Justyna zwraca także uwagę nazwanie Logosa Aniołem, co zdaniem niektórych badaczy uzasadnia twierdzenie o przypisywaniu przez Justyna Słowu natury archanielskiej. (Zob. przypis 185 oraz 186 w: Justyn Męczennik, Dialog z Żydem Tryfonem, redakcja: Krzysztof Trawkowski, Wydawnictwo UKSW, Warszawa 2012, str 195. Justyn na podstawie Joz. 5:14 nazywa Logosa „wodzem naczelnym”, terminem stosowanym przez Żydów do archaniołów Michała, Gabriela i Rafała).
Źródło ilustracji: Wikipedia
0 komentarzy